W opracowaniu zwykle dokonano rekonstrukcji wyników badań empirycznych Danuty Gierulanki i ukazano zasobność związanych z nimi wątków teoretycznych i przedstawiono jej warsztat badawczy, oparty na innym ideale obiektywności naukowej w stosunku do dominującego w psychologii poznawczej.
Ukazano w dodatku poglądy metateoretyczne D. Gierulanki, które – rozproszone i rzadko formułowane expresis verbis – wspierały jej prace psychologiczne i ucieleśniały ideał wolności badań naukowych w czasach tak nad wyraz niesprzyjających jego realizacji.
D. Gierulanka nawiązując wprost do filozoficznych koncepcji Husserla i Ingardena, uzyskała wyniki teoretyczne, w pełni porównywalne z późniejszymi rezultatami psychologii poznawczej i kognitywistyki. Jej prace, zwłaszcza dotyczące procesu przyswajania pojęć, bez dwóch zdań torowały drogę współczesnemu pluralistycznemu podejściu w psychologii.
Zasługują na to, żeby nie tylko ocalić je od zapomnienia, lecz podjąć zawarte w nich myśli i idee, cenne dla psychologii poznania i sposobu jej uprawiania, żeby pokazać ich żywotność i siłę i dalszą ich fenomenologiczną perspektywę, ku której konsekwentnie od samego początku się zwracały i wyśmienicie rozwijały.
